در نشست شورای سیاستگذاری و دبیران جشنواره تجسمی فجر

شاه‌آبادی: پنجمین جشنواره تجسمی فجر نقد و بررسی شود

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشست شورای سیاست‌گذاری و دبیران پنجمین جشنواره تجسمی فجر گفت: این دوره از جشنواره تجسمی فجر با تراز قابل قبولی برگزار شد و از امروز باید این دوره از جشنواره تجسمی فجر مورد نقد و بررسی قرار گیرد تا هر چه زودتر برنامه‌های ششمین جشنواره تجسمی فجر آغاز شود.

به گزارش روابط عمومی پنجمین جشنواره بین‌المللی تجسمی فجر، نشست شورای سیاست‌گذاری و دبیران بخش‌های مختلف این جشنواره با معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

حمید شاه آبادی؛ معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رییس شورای سیاستگذاری پنجمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر با قدردانی از نگاه جدی شورای سیاست‌گذاری و دبیران به مسائل جشنواره تجسمی فجر گفت: همواره دقت نظر در تمامی جهات راهگشا است و خوشحالم که در این جمع دقت نظر شما متخصصین هنری را شاهد هستم. این نشست را نه پایان جشنواره پنجم بلکه آغاز جشنواره ششم می‌دانم و اعتقاد دارم که نگاه شما نیز همین است و امیدوارم که شما با مستند کردن نکات مغفول مانده ما را برای برنامه‌ریزی بهتر کمک کنید.

رئیس شورای سیاست‌گذاری جشنواره تجسمی فجر با اشاره به پیگیری سرپرست مرکز هنرهای تجسمی برای انتشار فراخوان هر چه زودتر جشنواره ششم تجسمی فجر گفت: با مستند شدن تمام نقاط قوت و ضعف این جشنواره سعی خواهیم که تا پایان سال جاری و یا اوایل سال آینده، فراخوان ششمین جشنواره تجسمی فجر آماده تا شود تا زمان کافی در اختیار هنرمندان برای ارائه آثار قرار گیرد.

وی با نقد و نظرهایی که در مورد موضوعی برگزار شدن جشنواره مطرح شده است، افزود: از آنجا که به موضوعی برگزار شدن جشنواره سطوح انتقادی بسیاری مطرح است و موافقان و مخالفان جدی دارد،باید هرچه سریعتر این مساله بررسی شود تا راهکاری مناسب برای آن اندیشیده شود.

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ما باید از برآیند این جشنواره در راه اعتلای هنر بکوشیم و اگر این جشنواره به ما نشان داده است که از میان هزاران اثر فقط توانسته‌ایم چند اثر مرتبط با موضوع بیابیم سرفصل جدی برای ما مطرح شده است و شاید همین یک نکته مهم رسالت جشنواره تجسمی فجر را کامل کرده باشد. باید برای برطرف کردن این نقیصه که شاید به آموزش هنر باز می‌گردد با رایزنی با وزارت علوم و حتی با دانشگاه‌های علمی و کاربردی که در اختیار داریم در این راه هدف‌گذاری کنیم و در برطرف کردن آن بکوشیم.

وی ادامه داد: نگاه ما به جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر این است که یک سند راهبردی و یک نقشه راه برای برطرف کردن نقاط ضعف هنر کشور مطرح کند. از سوی دیگر این جشنواره بار برخی از مشکلات را از دوش دوسالانه‌ها که برای ما بسیار مهم هستند برداشته تا آنها به شکلی تخصصی‌تر و تکنیکی‌تر به سوی جلو گام بردارند.

شاه‌آبادی با اشاره به بار آموزشی جشنواره گفت: اینکه جشنواره تاکنون چه تاثیری بر جامعه هنری گذاشته و توانسته گام‌های جدی بردارد باید در پنج دوره گذشته بررسی و خروجی جشنواره شناسایی شود. باید ببینیم جشنواره چه تاثیری بر مفهوم هنر انقلاب اسلامی گذاشته و به مرزی برسیم که جشنواره تجسمی فجر همچون کتابخانه‌ای برای خوانش هنر انقلاب باشد.

وی افزود: نگاه به بخش بین‌المللی نیز باید با یک چشم‌انداز 10 ساله ترسیم شود و بخش‌هایی که قابلیت برگزاری به شکل بین‌المللی دارند به مرور شرایط برگزاری آنها را مهیا کنیم. همچنین بخش‌های جدیدی همچون فیلم مستند تجسمی باید به طور جدی پیگیری شود تا از وضعیت هنر از دریچه نگاه دوربین نیز مطلع شویم و برای شناسایی و احیای نکات مغفول مانده برنامه ریزی کنیم.

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: پنجمین جشنواره تجسمی فجر با تراز قابل قبولی برگزار شد و از شورای سیاست‌گذاری و دبیران می‌خواهم به عنوان بضاعت علمی معاونت هنری جشنواره را بررسی و نکات مختلف آن را شناسایی کنند تا هر چه زودتر به جشنواره ششم تجسمی فجر گام بگذاریم.

اصغر امیرنیا؛ سرپرست مرکز هنرهای تجسمی و دبیر شورای سیاست‌گذاری جشنواره فجر با اشاره به حضور جدی هنرمندان شهرستانی در جشنواره پنجم گفت: در این دوره آنچه که از جشنواره انتظار داشتیم به همت دبیران و ستاد اجرایی که از نیروهای متخصص و کارشناس حوزه‌های مختلف هنری هستند، محقق شد. در این دوره مشارکت 61 درصدی هنرمندان شهرستانی را داشتیم که یکی از نقاط مثبت بود. همچنین در ابتدای این دوره کتاب آثار جشنواره چهارم منتشر شد و در روز اختتامیه کتاب آثار جشنواره پنجم نیز رونمایی می شود.

امیرنیا افزود: با پایان جشنواره پنجم فجر ما در آستانه جشنواره ششم ایستادیم و هر چه زودتر باید آیین‌نامه جشنواره ششم توسط شورای سیاست‌گذاری با جمع‌بندی دستاوردهای جشنواره پنجم تدوین شود. از شورای سیاست‌گذاری این جشنواره که از کارشناسان خبره هنر هستند، می‌خواهیم که جلسات خود را ادامه دهند و با بررسی آنچه که در جشنواره فجر گذشت، سطح کیفی و کمی این دوره از جشنواره را برای دوره آتی نیز حفظ کنند.

سید عباس میرهاشمی؛ دبیرکل پنجمین جشنواره تجسمی فجر با قدردانی از همکاری همه جانبه شورای سیاست‌گذاری و شورای دبیران جشنواره گفت: برای من بسیار غرورانگیز است که در کنار این هنرمندان و در یک اتاق فکر از متخصصین حضور داشتم. نام این هنرمندان در مسیر این حرکت فرهنگی ماندگار است، زیرا بسیاری از کاستی ها با هم فکری این دوستان برطرف شد و جشنواره در مسیر درست خود حرکت کرد.

وی در ادامه گزارشی اجمالی از جشنواره ارائه کرد و گفت: جشنواره تجسمی فجر کم کم دارد از دوران کودکی خود فاصله می‌گیرد و گام به گام در حال پیشرفت است. این جشنواره در اولین دوره خود شاهد حضور 65 درصدی هنرمندان تهرانی بود، در حالی که در جشنواره پنجم این عدد معکوس شده و کفه به نفع هنرمندان شهرستانی سنگین شده است. این موضوع نشان‌گر آن است که جشنواره توانسته به دل جامعه رسوخ کند و به سطح استاندارد قابل قبولی برسد. در این دوره بیش از 11500 اثر به جشنواره رسید که 650 اثر به نمایشگاه راه یافتند. با تغییراتی که در محل برگزاری نمایشگاه به دلیل همکاری نکردن موسسه صبا پیش آمد، با تلاش مضاعف و همکاری صمیمانه موزه امام علی (ع) و فرهنگسرای نیاوران توانستیم این جشنواره را با شکوه‌تر برگزار کنیم.

میرهاشمی افزود: در کنار رشته‌های اصلی جشنواره بخش فیلم و مقالات علمی هم رشد قابل توجهی داشتند که نشان از نفود طرح مبانی نظری و رشد گام به گام این بخش‌ها در جامعه هنری است.

وی با اشاره به بخش بین‌المللی جشنواره گفت: برگزاری بخش بین‌المللی از بخش کاریکاتور آغاز و با گرافیک و عکاسی ادامه یافت. قصد داریم در دوره آتی بخش تصویرسازی را به رشته‌هایی که به صورت بین‌المللی برگزار می‌شوند، نیز اضافه کنیم.

منیژه آرمین یکی از اعضای شورای سیاست‌گذاری در ادامه این جلسه با انتقاد به همکاری کم شورای سیاست‌گذاری و تیم اجرایی جشنواره گفت: باید در این جلسات به برخی از سوالاتی که در ذهن جامعه هنری از لحاظ سطح کیفی جشنواره مطرح است پاسخ داده شود تا در ادوار آینده با همین مشکلات رو به رو نشویم. به طور مثال در بخش ویژه جشنواه و در رشته سفال از هنرمندانی بهتری می‌شد دعوت کرد تا سطح کیفی آثار را بالا برد. حتی در این بخش می‌شد از برگزیدگان دوره قبل خواست که آثارشان را به بخش ویژه ارائه دهند تا جایگاه آنها نیز در جشنواره مشخص شود.

وی افزود: جای خالی بعض از هنرمندان در جشنواره تجسمی فجر سوالات فراوانی را برای جامعه هنری پدید می‌آورد که می توان با بررسی این سوالات و اهداف مد نظر جشنواره تجسمی فجر در آینده از بروز خطا جلوگیری کرد.

غلامعلی طاهری دیگر عضو شورای سیاست‌گذاری نیز با قدردانی از زحمات تیم برگزارکننده پنجمین جشنواره تجسمی فجر گفت: از آنجا که جشنواره تجسمی فجر ویترین هنری کشور است، باید از دو منظر این دوره از جشنواره را نقد کنیم. اول اینکه ما در این دوره از جشنواره مشارکت حداکثری را نداشتیم و حضور تعدادی از هنرمندان کم رنگ بود که یکی از عمده دلایل آن موضوعی برگزار شدن جشنواره است. می‌توان جشنواره فجر را همواره با موضوع آزاد برگزار کرد تا حضور تمامی هنرمندان و آخرین دستاوردهای هنری یک ساله کشور در آن دیده شود و در کنار این جشنواره، موضوع انقلاب و دفاع مقدس را قرار داد تا با حمایت جدی دولت از هنرمندان، زمینه رشد و نمو این بخش موضوعی فراهم شود.

وی ادامه داد: همچنین می بایست زمینه ای فراهم شود تا با دعوت از هنرمندان پیشکسوت و در نظر گرفتن بخشی برای حضور آنها سطح مشارکت هنرمندان ارتقا یابد. در نظر گرفتن جوایز درخور، ایجاد شرایطی بهتر برای برگزیدگان، نیز می‌تواند باعث جلب مشارکت حداکثری شود.

پرویز حاصلی؛ دبیر بخش نگارگری جشنواره نیز در ادامه این جلسه گفت: جشنواره تجسمی فجر همواره در آخرین روزها باید با نگاه نقادانه بیشتری روبرو شود تا در رفع نواقص برای دوره‌های آتی همت شود. به نظر می‌رسد که باید مشارکت شورای سیاست‌گذاری و دبیران اجرایی جشنواره در دوره های آینده بیشتر شود که در تعامل آنها سطح کیفی جشنواره نیز بالا رود. ما باید در این نشست بررسی کنیم آنچه که در حال رخ دادن در جشنواره است از لحاظ کیفیت و کمیت چقدر با هنر مستتر در جامعه و عرصه بین‌المللی هماهنگ است و با شناسایی اینگونه موارد، موانع را از جلوی جشنواره تجسمی فجر برداریم.

مرتضی اسدی؛ دبیر بخش نقاشی نیز با تفکیک شورای سیاست‌گذاری به عنوان قانون‌گذار و شورای دبیران به عنوان مجری گفت: در پایان جشنواره پنجم باید جشنواره مورد آسیب‌شناسی قرار بگیرد که اجرای قوانین وضع شده یا عدم اجرای آنها چگونه است. باید نگاه کرد که شورای سیاست‌گذاری از کدام بخش‌ها غافل بوده است و شورای دبیران نیز بررسی کنند که در اجرای مقررات وضع شده در چه مواردی کوتاهی کرده‌اند.

وی افزود: در نظر گرفتن موضوع برای جشنواره تجسمی فجر ریزش مخاطبان جشنواره را به دنبال داشت که این موضوع طبیعی و قابل پیش‌بینی بود، زیرا ما بستر نگاه موضوعی برای برگزاری جشنواره را نداریم. این مساله باید در دانشگاه‌ها پیگیری شود تا هنرمندانی در این زمینه پرورش یابند و سپس ما از آنها بخواهیم که در جشنواره‌ای با موضوع به ارائه اثر ارائه بپردازند. وقتی ما از بین 1500 اثر نقاشی فقط توانستیم 36 اثر مرتبط با موضوع پیدا کنیم، موید کمبودهای زیادی است. از سویی دیگر باید بررسی کنیم آیا جوایز جشنواره آنقدر هست که هنرمندی را به حضور حداکثری دعوت کند و یا هنرمند جوان ترجیح می‌دهد در جشنواره دیگری شرکت کند که جوایزی همچون سفر به خارج از کشور دارد. در این نوع جمع بندی است که می‌توان نقاط قابل توجه برای هموارکردن راه جشنواره تجسمی فجر برای آینده را ترسیم کرد.

کاظم طلایی؛ دبیر بخش تصویرسازی نیز در ادامه گفت: در زمینه تصویرسازی با موضوع تاریخی و علمی ما با فقر هنرمند رو به رو هستیم و در نظر گرفتن موضوع، باید بر اساس ایجاد شرایطی در زمینه شناسایی و رشد این نوع تصویرسازی باشد و سپس در جشنواره به این موضوعات پرداخت. آسیب شناسی درست و بررسی نقاط این دوره از جشنواره می‌تواند راهگشای گره‌هایی باشد که نه تنها جشنواره بلکه هنر کشور را نیز در مسیر اصلی خود قرار دهد.

علی اشرف صندوق آبادی؛ دبیر بخش خوشنویسی نیز در این نشست گفت: طبیعی است که در این روزها باید به آسیب‌شناسی جشنواره بپردازیم تا زمینه رشد جشنواره فجر مهیا شود. در این دوره جشنواره با حضور پر قدرت هنرمندان شهرستانی رو به رو شدیم. باید این مساله در تحلیل‌ها مورد نظر قرار بگیرد تا در این بخش علاوه بر رشد کمی با رشد کیفی نیز رو به رو شویم زیرا می‌دانیم که شرایط برای هنرمندان شهرستانی چندان فراهم نیست.

وی افزود: از موضوعی برگزار شدن بخش خوشنویسی در این دوره از جشنواره راضی هستم، اما این که گرایش‌های دیگر هنر خوشنویسی در این دوره حضور نداشتند احساس کمبودهایی شد که فکر می‌کنیم در دوره آینده باید شرایطی ایجاد کرد تمامی گرایش‌های خوشنویسی در کنار هم حضور داشته باشند.

حسن غفاری؛ دبیر بخش عکاسی پنجمین جشنواره تجسمی فجر با اشاره به اینکه بخش عکس با توجه حداکثری جامعه عکاسی روبرو شده و 5700 اثر به این بخش از جشنواره رسیده است، گفت: با در نظر گرفتن یک موضوع اجتماعی، جامعه عکاسی را دعوت کردیم تا در بازتاب مسائل اجتماعی خود مشارکت داشته باشند و با تجربه هنرمندانه خود کمبودها را متذکر شوند.

غفاری ادامه داد: از سویی دیگر ما باید زمینه‌های مشارکت حداکثری را شناسایی کنیم و برای آنها هدف‌گذاری کنیم. زیرا باید بدانیم چرا جامعه عکاسی در جشنواره فیلم و تئاتر فجر مشارکت می‌کند اما برای حضور در جشنواره جشنواره تجسمی فجر که مربوط به خوشان است رغبتی ندارند

علیرضا قاسم‌خان؛ دبیر بخش فیلم مستند تجسمی نیز در این نشست گفت: در این دوره 130 اثر به دست ما رسید که بیش از 80 درصد این آثار، جدید و تازه ساخته شده بودند. این مساله نشان می‌دهد که این بخش از جشنواره با توجه به برگزاری دومین دوره آن توانسته جایگاه خود را پیدا کند و آثار ویژه‌ی مستندی در زمینه فیلم‌شناخت و آموزش هنر در اختیار مرکز هنرهای تجسمی قرار دهد.

وی ادامه داد: اگر برای دوره‌های آینده بتوان سرمایه‌گذاری بیشتری با اهدای کمک هزینه در این بخش داشت می‌توانیم به آرشیو مهمی در زمینه هنرهای تجسمی دست یابیم. زیرا این هنر خاموش افراد مهم و گمنامی در سراسر کشور دارد که با شناخت آنها می‌توانیم زمینه‌های رشد و توسعه مسائل تئوری هنر را همواره کنیم.

پریسا خضابی؛ دبیر بخش مجسمه‌سازی نیز در این نشست با اشاره به اینکه باید هرچه زودتر برنامه‌ریزی ششمین جشنواره تجسمی فجر آغاز شود، گفت: بخش‌هایی همچون مجسمه‌سازی نیازمند زمان بیشتری برای آماده شدن هستند و بر همین اساس می‌شود با در نظر گرفتن زمان مناسب به کیفیت آثار جشنواره نیز همت گمارد.

وی همچنین افزود: در بخش مجسمه‌سازی به جای بالا بردن جوایز می‌توان شرایطی فراهم کرد تا آثار برگزیدگان در مکان‌های مختلفی همچون موزه‌های هنرهای معاصر که در حال تاسیس در شهرهای مختلف هستد اجرا شوند و هنرمندان نیز از این مساله استقبال خواهند کرد. همچنین از آنجا که در مجسمه‌سازی موضوع نمی‌تواند کاربرد چندانی داشته باشد، می توان با در نظر گرفتن یک تم فضای کار را بیشتر برای ارائه اثر فراهم کرد.

بهرام کلهرنیا از اعضای شورا سیاست‌گذاری هم در این نشست گفت: هر جشنواره نوعی ادبیات تصویری ایجاد می‌کند و بر همین اساس نقد و تحلیل برای رشد آنها لازم است. ما باید جدا از این دوره، بازگردیم و به ادوار گذشته نیز نظر کنیم تا نقاط قوی و ضعف را بهتر ارزیابی کنیم. ما باید ببینیم، این جشنواره طی این پنج دوره چه مقدار استعدادیابی داشته، یا چه جنبه‌های آموزشی را ایجاد کرده و چه تاثیراتی در جامعه هنری گذاشته است. ما هنوز نقاط مغفول مانده بسیاری را در جشنواره تجسمی فجر رمزگشایی نکرده‌ایم و با همدلی و نزدیک شدن شورای سیاست‌گذاری و تیم برگزارکننده جشنواره تجسمی فجر می‌شود این مسائل را شناسایی کرد و در راه مرتفع کردن آن کوشید.

عبدالرحیم سیاهکارزاده؛ دبیر اجرایی پنجمین جشنواره تجسمی فجر و یکی از اعضای شورای سیاست گذاری نیز در این نشست گفت: تمامی برنامه‌های شورای سیاست‌گذاری و آنچه که در فراخوان متعهد شده بودیم به خوبی دیده و اجرا شد و از هیچ یک از مصوبات جا نماندیم.

وی افزود: یکی دیگر از نکات آماری این جشنواره که باید مورد نظر برای بررسی قرار بگیرد سطح رشد هنرمندان شرکت کننده در این رویداد بود که سطح علمی شرکت کنندگان به صورت چشمگیری از کارشناسی به کارشناسی ارشد ارتقا داشته است.

روابط عمومی پنجمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر